Bu bağlamda, müfettişlerin karşılaştığı en önemli sorunlardan biri, görev yerlerinde konaklama ve yemek ihtiyacını karşılamaktır. Müfettişler, genellikle uzak bölgelere veya yerleşim yerlerine gitmek zorunda kalırlar ve bu yerlerde uygun konaklama olanakları sınırlı olabilir. Üstelik, harcırah olarak alınan tutarlar, gerçek maliyetleri karşılamayabilir. Örneğin, günlük otel/yatak ücreti için ödenen miktar, müfettişlerin uygun bir konaklama bulmalarını zorlaştırıyor.
Sözcü Yazarı Saygı Öztürk köşesinde şu ifadelere yer verdi:
Müfettiş olmak kolay değil. Kamu Personeli Seçme Sınavı'nda (KPSS) üstün başarı göstermesi gerekiyor. Sınavda ortalama 95 puan aldıktan sonra özel sınava tabi tutulan, bu sınavda da çok yüksek başarı elde edenler, müfettiş yardımcısı olarak kariyer mesleğine başlıyor. 3 yıl stajyerlikten sonra 5 başmüfettişin uygun görmesi ve yazdığı/hazırladığı tez kabul görürse müfettişlik mesleğine kararname ile atanıyor.
OTEL İÇİN 460, YEMEK İÇİN 306 LİRA
Müfettiş, bürokraside bakanların “Gözü, kolu ve eli” olarak bilinmektedir. Onun emri doğrultusunda gittiği il ve ilçelerde şu dönemde müfettişler çok zor koşullarda görev yapıyor. Öyle ki il veya ilçelere gittiklerinde birçok sorunla karşılaşıyor. Haftalarca, hatta bazen aylarca evinden uzak bir yerde yaşaması kolay değil. Bundan sonrasını Sağlık Müfettişleri Derneği Başkanı Nesip Delibalta'nın, müfettişlerin ortak grubuna ve bakana gönderdiği iletiden aktarıyorum:
“Müfettişlerin en önemli sorunu, gittikleri yerde kalacak yer bulamadıkları gibi kendine, mesleğine yakışır bir yerde yemek de yiyemiyorlar. Şöyle ki; otel/yatacak yer için günlük 460,20 TL, harcırah olarak da 306 TL ödeniyor. Bu gündelik ücretlerin tamamını verseler bile kalacak otel bulamıyorlar, kariyer mensubu biri olarak akşam yemeğini sokaktan yiyemezler, bir lokantaya gittiklerinde bir kap yemek için en az 306,80 TL veriliyor. Bu nedenle çoğu zaman akşam yemeğini basit usullerde geçiştiriyorlar.
En büyük sorun kalacağı, geceyi geçirecek bir yer bulamamak, üç yıldızlı bir otel odası bile 1.500 TL den başlıyor. Öğretmenevleri gibi kurum misafirhaneleri ise kendi mensuplarına öncelik tanıyor. Bin bir zorlukla araya yetkilileri devreye koymakla yer bulabilirse kendisini şanslı saydığı gibi kurum yetkililerine boyun büküyor, bunun ne zor bir durum olduğunu bilen bilir, sonunda herhalde artık hastane odalarında kalmak için hasta yatağını işgal etmek için uğraş vereceğiz. Sayın bakanım, durumu gerekli yerlerde dile getirip bu hususun düzeltilmesini için durumu emirlerinizle arz ederim.”
Müfettişlerin üyesi olduğu Devlet Denetim Elemanları Derneği'nin başkanlığını 2011 yılından bu yana yürüten Ali Alper Orkun, geçen mart ayında ABD'ye İçişlere Müşaviri olarak atandı. Her ay yapılması gereken yönetim kurulu toplantısına katılmadığı gibi, görevi de bırakmıyor.
Hemen belirtelim, bu yalnız Sağlık Bakanlığı Müfettişlerinin değil, tüm müfettişlerin sorunu. Başmüfettiş Dr. Yunus Öz de, Teftiş kurulu Başkanlığı'na verdiği dilekçede, “İlgili emir gereği İstanbul'da derneğimizin anlaşmalı olduğu oteller dahil olmak üzere gecelik konaklama bedeli harcırahıyla konaklama imkanı bulunmamaktadır. En az bunun üç katı konaklama bedeli talep edilmektedir. Günlük 306,80 TL'nin günümüz şartlarının çok gerisinde kalması sebebiyle ekonomik anlamda yıpratıcı etkisi bulunduğunu hususunda bilgilerinizi ve gereğini arz ederim” diyor.
Müfettiş, bu koşullarda nasıl hakkıyla inceleme, soruşturma yapsın? Denetim, müfettiş adeta bir cezalandırmaya dönüştü. Ne yapsın müfettişler?