Yeni Kan Testleri ile 30 Yıllık Risk Analizi
Geleneksel olarak doktorlar, kardiyovasküler hastalık riskini değerlendirmek için hastaların LDL ya da “kötü” kolesterol seviyelerine odaklanarak kan testleri yapıyorlardı. Ancak uzmanlar, sadece kolesterol seviyelerine bakmanın bazı gizli ve önemli risk faktörlerini gözden kaçırabileceğini belirtiyor.
Boston'daki Brigham and Women's Hospital'da Kardiyovasküler Hastalıkları Önleme Merkezi'nin direktörü Dr. Paul Ridker ve ekibi, kalp krizi, felç ve koroner kalp hastalığı riskinin belirlenmesinde LDL kolesterolün yanı sıra, lipoprotein (a) veya Lp(a) adı verilen bir yağ türü ve iltihap göstergesi olan C-reaktif protein (CRP) seviyelerinin de önemli rol oynadığını tespit etti.
Uzun Dönemli Sağlık Tahminleri
Araştırma, Kadın Sağlığı Çalışması'na katılan yaklaşık 30.000 Amerikalı kadının kan testi verilerini analiz etti. 1992-1995 yılları arasında çalışmaya katılan kadınların ortalama yaşı 55'ti ve 30 yıllık takip süresince yaklaşık %13'ü kalp krizi ya da felç geçirdi veya kalp hastalığı nedeniyle tedavi gördü. Araştırmanın sonuçları, LDL kolesterol, Lp(a) ve CRP seviyelerinin birlikte değerlendirilmesinin, bireylerin önümüzdeki 30 yıl içindeki kalp sağlığını tahmin etmede oldukça etkili olduğunu gösterdi.
Yeni Risk Faktörlerinin Önemi
En yüksek LDL kolesterol seviyesine sahip kadınlar, en düşük seviyeye sahip olanlara göre %36 daha yüksek kalp hastalığı riskine sahipken; en yüksek Lp(a) seviyeleri %33 daha fazla riske işaret ediyordu. CRP seviyelerinin yüksek olduğu durumlarda ise kalp hastalığı riski %70 oranında artıyordu. Üç faktör bir arada değerlendirildiğinde, en yüksek seviyelere sahip kadınların felç geçirme olasılığı 1,5 kat, koroner kalp hastalığına yakalanma olasılığı ise üç kat daha fazlaydı.
Lp(a) ve CRP Testlerinin Önemi
Çalışmada yer almayan Arizona'daki Dignity Health'te kadın kalp sağlığı sistemi direktörü Dr. Rachel Bond, geleneksel risk faktörlerinin olmaması durumunda bile yüksek Lp(a) seviyelerinin kalp hastalığı riskini artırabileceğini belirtti. Bond, herkesin hayatında bir kez Lp(a) testi yaptırması gerektiğini ve bu seviyelerin yaşam boyu sabit kaldığını söyledi. Menopoz sonrası kadınların Lp(a) seviyelerinde artış olabileceği için bu dönemde tekrar test yaptırmalarını önerdi. LDL kolesterol ve CRP seviyeleri ise yaşam boyunca dalgalanabilir ve düzenli takip gerektirir.
Dr. Ridker, doktorların hastalar 30'lu ya da 40'lı yaşlarındayken bu üç aşamalı kan testini yapmalarını tavsiye ediyor. Böylece, henüz müdahale edilebilecek erken aşamalarda gizli risk faktörleri tespit edilebiliyor.