Bu bölgelerde hekim ve hastane sayısının en düşük seviyelerde olduğu görülüyor. TÜİK'in verilerine göre, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da bin kişiye yalnızca bir veya iki hekim düşüyor. Çalışma şartlarının zorluğu, şiddet olayları ve hekim göçü gibi faktörler, bu eşitsizliği daha da derinleştiriyor.
Bölgedeki Sağlık Hizmetlerinin Durumu
TÜİK verilerine göre, Urfa, Bingöl, Bitlis, Muş, Siirt, Hakkari, Şırnak, Ağrı, Iğdır, Mardin ve Batman gibi illerde bin kişiye sadece bir hekim düşüyor. Bazı illerde ise bir uzman hekim bile bulunmuyor. Hastane ve yatak sayılarındaki eşitsizlik de bu bölgelerde belirgin. Sağlık çalışanları, bu durumun en önemli nedeninin çalışma şartlarının zorluğu olduğunu belirtiyorlar. TÜİK verileri, Sağlık Bakanlığı İstatistik Yıllığı ile birlikte, hekim, yatak ve hastane sayılarındaki bölgesel eşitsizliği gözler önüne seriyor.
Hekim Dağılımındaki Eşitsizlikler
Bin kişiye düşen hekim sayısının en yüksek olduğu il, dört hekim ile Ankara. Bu ili İstanbul, İzmir, Eskişehir, Isparta, Trabzon ve Edirne takip ediyor. Ege, Akdeniz, Marmara ve Karadeniz bölgelerinin birçok kentinde bin kişiye iki hekim düşerken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da bu oran bir hekim olarak haritada yer alıyor. Hastane sayısında da benzer bir tablo mevcut. İstanbul, çoğunluğu özel olmak üzere 234 hastane ile en fazla hastaneye sahip il. Bunu 84 hastane ile Ankara ve 63 hastane ile İzmir takip ediyor. En az hastane bulunan iller ise Kilis, Ardahan ve Iğdır.
Hekimler Yurt Dışına Gitme Hazırlığı Yapıyor
Diyarbakır Tabip Odası Başkanı Dr. Veysi Ülgen, bölgede hekimlerin çalışmak istememesinin pek çok nedeni olduğunu belirterek, özellikle KHK'lerle ihraçlar ve ihraç riski, hekimlerin çalışma isteğini kırmış durumda. Mezun olan hekimler, tıp fakültesinin son yıllarından itibaren yurt dışına gitmenin hazırlığını yapıyor. Çalışma şartlarının ağırlığı ve güvenlik kaygıları, hekimleri başka yerlerde çalışmaya itiyor. Dr. Ülgen, hekimlerin çalışma ortamlarının iyileştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Hekim Sayısı Giderek Azalıyor
Bölgede hekim sayısının giderek azaldığını ifade eden Dr. Ülgen, ayrıca hekime yönelik şiddetin de önemli bir faktör olduğunu belirtti. Uzman hekim eksikliğinin arttığını söyleyen Ülgen, “Bin kişiye bir hekim düşüyor deniyor ama bunların çoğu yeni mezun ya da mecburi hizmet için gelen hekimler. Hastane ve yatak dağılımında da büyük eşitsizlik var. Kamuda yatırımlar yetersiz. Diyarbakır’da 7 özel ve 4 kamu hastanesi var. Ancak kamu hastanelerinde özellikle kardiyoloji, nöroloji gibi dallarda uzman hekim bulmak çok zor” dedi.
Bölgedeki Sağlık Yatırımları Yetersiz
Dr. Ülgen, Türkiye’nin diğer bölgelerinden mecburi hizmete gelen hekimlerin görev süreleri bitince ayrıldığını, bölgedeki hekimlerin de buradan gitmek zorunda kaldığını belirterek, hekimlerin bu bölgedeki çalışma şartlarının iyileştirilmesi gerektiğini söyleyen Ülgen, “Ülkeyi yönetenler önlem almak yerine ‘Giderlerse gitsinler’ diyorlar. Bazı yerlerde bazı branşlarda uzman hekim bile yok” dedi.
Nevşehir, Niğde, Aksaray ve Bayburt gibi illerde de bin kişiye bir hekim düşüyor. Dr. Ülgen, bu durumun nedeninin hastane idarecilerinin baskısı, ekonomik sorunlar ve sağlıkta şiddet olduğunu belirtti.
