Bu durum, disiplin cezalarının hangi amir tarafından verileceği ve eski görev yerinde işlenen fiillere ilişkin soruşturmanın hangi birim tarafından yapılacağı konularında belirsizliklere yol açabiliyor.
Disiplin Soruşturması ve Cezaların Verilmesi
Daha önceki yıllarda verilen Devlet Personel Başkanlığı (DPB) görüşü ve Danıştay kararı, bu konuda açıklık getirmiştir. İlgili kararlara göre, memurun eski görev yerinde işlemiş olduğu fiillere ilişkin soruşturma, fiilin işlendiği eski görev yerindeki yetkili disiplin amirleri tarafından yürütülmeli, verilecek ceza ise memurun yeni görev yerindeki amiri tarafından uygulanmalıdır.
DPB Görüşü Özetle Şöyle:
“Disiplin soruşturması devam ederken görev yeri değiştirilen memur hakkında disiplin yönünden getirilen teklifin, soruşturmaya konu olan fiili işlediği tarihte görevde bulunduğu kurumdaki disiplin amiri tarafından mı yoksa yeni görev yerindeki disiplin amiri tarafından mı değerlendirileceği hususunda yapılan inceleme sonucunda, cezaların yerelliği ilkesi dikkate alınarak, disipline aykırı fiil ve halin işlendiği tarihte görevli olduğu kurum disiplin amirleri ve kurulları tarafından gerçekleştirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.”
Disiplin Hukuku ve Ceza Muhakemeleri Usulü
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 126. maddesine göre, uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler tarafından verilir. Devlet memurluğundan çıkarma cezası ise, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir.
Disiplin hukukunda boşluk bulunan hallerde, ceza muhakemeleri usulü hukukundan kıyas yoluyla çıkarımlar yapılarak bu boşlukların doldurulması mümkündür. Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun 12. maddesine göre, “Davaya bakmak yetkisi, suçun işlendiği yer mahkemesine aittir.” hükmü, disiplin soruşturmalarında da yol gösterici olabilir.
Uygulama Önerisi
Disiplin soruşturması devam ederken görev yeri değiştirilen memur hakkında, disipline aykırı fiil ve halin işlendiği tarihte görevli olduğu kurum disiplin amirleri ve kurulları tarafından soruşturmanın yürütülmesi ve sonuçlandırılması, ardından cezanın yeni görev yerindeki disiplin amiri tarafından verilmesi, kanunun öngördüğü amaca daha uygun olacaktır.
Eski görev yerinde işlenen fiiller nedeniyle yürütülen disiplin soruşturmasının, fiillerin işlendiği kurumun yetkili disiplin amir ve/veya kurulları tarafından sonuçlandırıldıktan sonra uygulanmak üzere yeni görev yerine gönderilmesi uygun görülmektedir.
Eski görev yerinde işlenen disiplin suçları nedeniyle yürütülen soruşturmalar, disipline aykırı fiil ve halin işlendiği tarihteki görev yerindeki yetkili disiplin amirleri tarafından yapılmalı ve sonuçlandırılmalıdır. Verilecek ceza ise memurun yeni görev yerindeki amiri tarafından uygulanmalıdır. Bu yaklaşım, disiplin cezalarının yerelliği ilkesine uygun olarak ve ceza muhakemeleri usulü kuralları dikkate alınarak belirlenmiştir. Bu durum, disiplin cezası sürecinin tek bir kurumda yürütülmesinin önemini ortaya koymaktadır.
