Memurların Zam Teklifine Karşı Tepkisi: İşte Nedenleri!

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, memur ve memur emeklilerinin toplu sözleşme görüşmeleri kapsamında hükümetin yeni zam teklifini açıkladı. 2024 yılı için ilk 6 ayda %15, ikinci 6 ayda %10 zam teklif edilirken, 2025 yılı için ilk 6 ayda %6, ikinci 6 ayda ise %5 zam önerildi. Yeni teklif, 2024 yılı için bir miktar artış içerirken, 2025 teklifi değişiklik göstermedi.

Kamu işvereninin önerdiği zam teklifi memur sendikaları tarafından yetersiz bulundu. Özellikle sunulan zam oranlarının oldukça düşük olması, sendikaların bu tekliflere olumsuz yaklaşmasına neden oldu. Memur sendikaları, teklif edilen zam oranlarının müzakere değeri taşımadığı görüşünü dile getirdi ve tepki gösterdi. Bu düşük zam teklifi sonrasında sendikalar, sırayla tepki açıklamaları yaparak kamu işverenine tepkilerini ilettiler.

Kamu işvereni tarafı, 22 Ağustos tarihinde yeni bir teklif sunmak üzere masaya oturacak. Şu an için ne tür bir teklif sunulacağı kesin değil, ancak önceki teklifler arasındaki benzerlikleri dikkate alarak üçüncü teklifin de benzer düzeyde olabileceği öngörüsü yapılıyor. Memurların ve kamu işvereninin bu süreçteki yaklaşımları ve sonuçları merakla bekleniyor.

Zam teklifi niçin tepkilere sebep oldu?

Memur sendikaları, zam teklifinin çok düşük kalmasının yanında refah payından hiç bahsedilmemesini tepkiyle karşıladılar. Özellikle Merkez Bankası’nın açıklamış olduğu enflasyon hedefinin çok gerisinde bir zam teklifi ister istemez tepkilere sebep oldu. Bize göre enflasyon hedefinin çok altında bir zam teklifi yaklaşımı doğru olmamıştır. Çünkü her toplu sözleşme metninde enflasyon farkı ödemesi yer alacağı için zaten memurlara verilecek bir rakamın çok altında bir oran teklif etmek anlaşılır bir şey değildir. Ümit ederiz ki son teklifte bu yaklaşım düzeltilir ve refah payının da içinde olduğu bir oran önerilir.

Özellikle yetkili sendikanın toplu sözleşme metninde yer alan zam oranlarının yanından dahi geçilmemesi şaşkınlığı iyice arttırmıştır. Memur-Sen, 2024 için 3’er aylık dönemler itibarıyla refah payı ile birlikte birinci 3 ayda yüzde 35, ikinci 3 ayda yüzde 10, üçüncü 3 ayda yüzde 15, dördüncü 3 ayda yüzde 10 artış istemişti. Kamu işvereninin teklifi birinci üç aylık dönemdeki teklife dahi yaklaşmamıştır.

Yine Memur-Sen, 2025 için ise 6’şar aylık dönemler itibarıyla refah payı dahil birinci 6 ayda yüzde 25 ve ikinci 6 ayda yüzde 15 zam talep etmişti.

3600 ek gösterge ve disiplin affı için çalışma yapılacak

Disiplin affı 2006 yılında 5525 sayılı Kanun’la yürürlüğe girmişti. Bakan Işıkhan tarafından yapılan açıklamaya göre kısa sürede disiplin affının çıkarılacağı anlaşılmaktadır. Bakan bu konuyla ilgili olarak “Belirli şartlarda disiplin affı çalışması yapacağız” ifadesini kullanmıştı.

Son disiplin affının 2006 yılında yapıldığı düşünüldüğünde 17 yıldır disiplin affı çıkarılmadığı anlaşılmaktadır. Bundan önceki disiplin affı ise 1999 yılında 4455 sayılı Kanun’la yapılmıştı. Bu nedenle mali yükte getirmeyen disiplin affına ilişkin düzenlemenin kısa sürede Meclis’e geleceğini söyleyebiliriz. Zaten af kelimesi duyulduğunda beklenti satın alınır ve süreç ister istemez hızlanır.

Bakan Işıkhan tarafından şu ifadeler kullanmıştı; “Sadece mali haklar değil, sosyal haklara ilişkin çok sayıda teklif maddesi bulunmaktadır. Bugün müzakerelerle geldiğimiz nokta üzerinde uzlaşacağımız çok sayıda maddemiz bulunduğunu göstermektedir. Birinci dereceye ulaşan tüm kamu görevlilere 3600 ek gösterge için yetkili konferedasyonla birlikte çalışma yapacağız. Belirli şartlarda disiplin affı çalışması yapacağız. Görevde yükselme sınavlarının belli süre ve düzenli aralıklarla yapılması için çalışmaları sürdüreceğiz. Hac izni verilmesi konusu, TOKİ konutlarında evi olmayanlara öncelik verilmesi konusunda paydaşlarımızla yakın istişare içinde bulunacağız.”

Bakan tarafından yapılan açıklamaya göre birinci dereceye ulaşan tüm kamu görevlilerine 3600 ek gösterge verileceği anlaşılmaktadır. Böyle bir düzenlemenin daha önce yapılan 3600 ek gösterge düzenlemesini anlamsızlaştıracağını ve başka taleplerin kaçınılmaz olacağını belirtmemiz gerekmektedir.

Emekli maaşları açısından çok büyük katkı sağlayan 3600 ek gösterge düzenlemesinin sosyal güvenlik yükünün nasıl karşılanacağı ise henüz açıklanmadı. Yine Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in her düzenlemenin mali karşılığının bulunması yönündeki yaklaşımı düşünüldüğünde bu çalışmanın kısa vadede yürürlüğe girmesinin oldukça zor olduğunu düşünüyoruz.

Nitekim memurlar için öngörülen zam teklifi de düşünüldüğünde mali yük getiren düzenlemelerin çıkarılmasının oldukça zor olduğunu düşünüyoruz.

Gidişata bakılınca ufukta Kamu Görevlileri Hakem Kurulu görülüyor

Mevzuata göre toplu sözleşme görüşmeleri sonunda toplantı tutanağı imzalanmasından veya tespit tutanağı düzenlenmesinden itibaren üç işgünü içerisinde toplu sözleşme görüşmelerinin ilgili bölümüne ilişkin tutanağı imzalamaya yetkili olanlar, taraf oldukları bölüm için Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na başvurabilmektedir.

Buna göre toplu sözleşme görüşmelerinde 22 Ağustos’ta yeni teklif masaya gelecek. Tarafların bu tarihte de anlaşamaması durumunda Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na başvurulacak. Bu aşamada kurul, mevzuata göre en geç ay sonuna kadar sözleşmeye dair kararını açıklayacak.

Açıklamalarda refah payının olmaması ile önerilen zam oranlarının çok düşük oranlı olması toplu sözleşmenin Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na taşınacağını gösteriyor.

Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na gidilmesi ise sendikaların hiç arzu etmediği bir durumdur. Çünkü burada genellikle sendikaların hiç arzu etmediği karar çıkmaktadır. Nitekim geçmiş yıllardaki Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararları bunu göstermektedir.

Toplu sözleşme teklifinde yer alan sosyal haklar ne olacak?

Toplu sözleşme teklifinde doğum yardımından ölüm yardımına, kira yardımından aile yardımına, evlenme yardımından bayram ikramiyesine kadar birçok sosyal yardım yer almaktadır. Henüz bunlarla ilgili hiçbir açıklama yapılmadı. Anlaşıldığı kadarıyla bütçeye yük getiren tekliflere çok sıcak bakılmıyor.

Kamu işçilerine yapılan zam oranlarının yüksekliği memurların beklentisini arttırsa da ülkenin içinde bulunduğu ekonomik şartlar toplu sözleşmeyi zora sokmaktadır. Memurlar haklı olarak kamu işçisine verilen zam oranlarının kendilerine de verilmesini istiyor.

Bazı sendikalar kamu işvereni tarafından önerilen zam teklifinin çok düşük olması nedeniyle kanuni olmasa da şimdiden grev kararı aldı ve iş bıraktı. Ümit ederiz ki toplu sözleşme, Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na gidilmeden masada çözüme kavuşturularak kamu görevlileri sevindirilir.

Ahmet Ünlü / Yenişafak

Memurların Zam Teklifine Karşı Tepkisi: İşte Nedenleri!

Yardımcı Hizmetler Sınıfı İçin Yeni Düzenlemeler TBMM Gündeminde

Sağlık Bakanlığından Yeni Ebelik Dönemi: Anne Adaylarına Birebir Destek

Üniversite Hastanesi’nde ‘Bıçak Parası’ Skandalı: 8 Doktora Soruşturma

Bakan Memişoğlu’ndan Aile Hekimlerine Destek Mesajı

Türk-İş’in Asgari Ücret Teklifi: ‘29 Bin 583 TL’ Tartışmaları Alevlendirdi

Memurlar İçin Kritik Düzenleme: Torba Kanuna 91 Sayfalık Muhalefet Raporu

Hekimleri Kim yada Kimler Yanlış Yönlendiriyor?

Hastanede Skandal: Diplomasız Temizlik Personelinin Ameliyatlara Girdiği Öne Sürüldü!

Üniversitesi Hastanesinde Şiddet ve Tehdit Skandalı: ‘Yanımızda silahımız var, sizin gibilerin kafasını çok patlattık’

İl Sağlık Müdürü Canpolat Sağlık Hizmetleri İncelendi