Temmuz ayı itibariyle gerçekleşen seyyanen zam, memur kesiminin yüzünü güldürdü. Ancak emekliler için aynı şey söylenemiyor, çünkü seyyanen zam alamayan emekliler hayal kırıklığı yaşıyor. Memurların maaşlarında yıllık artış yüzde 100'ü aşmış durumda. Ancak enflasyon ve hayat pahalılığı, memurların ve emeklilerin geleceği konusunda endişe yaratıyor.
Tarihi zam oranlarına rağmen, birçok memurun maaşı açlık ve yoksulluk sınırına oranla, geçmiş 10 yıla göre daha düşük. Üstelik beklenen enflasyonun artmasıyla bu durum daha da kötüleşebilir.
Peki, memur maaşları, en düşük memur maaşları ve memur emeklisi maaşları son 10 yılda açlık ve yoksulluk sınırına oranla nasıl bir değişim gösterdi? Polis, öğretmen, doktor ve akademisyen maaşlarının açlık ve yoksulluk sınırına oranı arttı mı, yoksa azaldı mı? Seyyanen zamın ardından memurların alım gücü gerçekten arttı mı?
Resmi verilere göre, son bir yılda memur maaşları yüzde 100'ün üzerinde arttı. Özellikle uzman doktor maaşı neredeyse üç katına çıktı, yüzde 192 artış yaşandı. Üniversite mezunu memur maaşı ise yüzde 136 oranında arttı. Öğretmen, polis ve araştırma görevlisi gibi pozisyonlardaki akademisyen maaşları ise yüzde 107 ila 117 arasında yükseldi.
Seyyanen zamın etkisiyle memurların alım gücünde bir artış görülüyor, ancak enflasyon ve hayat pahalılığı gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda, maaşların geleceği konusunda hala endişeler devam ediyor. Memur maaşlarının geçmiş yıllara oranla açlık ve yoksulluk sınırına göre gerilemesi, kamuoyunda tartışma yaratmaya devam ediyor.
Emekliler hayal kırıklığı yaşıyor
En düşük memur emeklisi maaşı ise bu dönemde yüzde 48 arttı. Temmuz 2023 itibarıyla yıllık enflasyon ise yüzde 48 oldu. TÜİK verilerine göre 12 aylık ortalama enflasyon da yüzde 57 oldu.
Memur, öğretmen, polis ve emekli maaşının açlık sınırına oranı düştü
Memurlar rekor zam alsa da asıl mesele alım gücünün artıp artmadığı. Bu kıyaslamalardan birisi de TÜRK-İŞ’in açıkladığı açlık ve yoksulluk sınırı. Buna göre en düşük memur emeklisi, en düşük memur, üniversite mezunu memur, öğretmen ve polis maaşının açlık sınırına oranı Temmuz 2013-Temmuz 2023 arasını kapsayan son 10 senede geriledi.
Bu ne demek? Son bir yılda maaşlar ikiye katlansa da memur ve emekliler 10 sene öncesine göre geçim yönünden daha kötü durumda. Özellikle emeklilerin durumu oldukça vahim. Artık en düşük memur emeklisi maaşı açlık sınırından çok daha düşük.
Uzman doktor ve araştırma görevlisi maaşlarında ise artış söz konusu.
Yoksulluk sınırında da aynı durum mevcut. Doktor ve araştırma görevlisi dışındaki memurların maaşları yoksulluk sınırına göre son 10 senede geriledi.
Öğretmen, polis, memur ve akademisyen yoksulluk sınırının altında
Öğretmen, memur, polis ve araştırma görevlisi maaşı yoksulluk sınırının altında yer alıyor. Grafikte uzman doktor dışındaki tüm memurlar ve emekliler yoksul durumda.
Memur emeklisi maaşı açlık sınırının altında
Temmuz aylarını kıyaslamak dışında her aydaki değişime bakıldığında memur ve emekli maaşının açlık ve yoksulluk sınırı karşısında nasıl gerilediği ortaya çıkıyor. Özellikle yeni ekonomik model döneminde memur maaşları açlık sınırı karşısında ciddi gerileme yaşadı.
Açlık ve yoksulluk sınırı her ay güncelleniyor. Memur ve emekli maaşları ise yıl sonuna kadar değişmeyecek. Bu durumda memur ve emekli maaşının açlık ve yoksulluk sınırına oranı yıl sonuna kadar her ay düşmeye devam edecek. Bunun olmamasının tek şartı ise fiyatların düşmesi, yani eksi enflasyon.
Kaynak: euronews