Olayın Özeti:
Bir kamu kurumunda çalışan memur, oda arkadaşının bilgisayarında açık kalan ve içinde kendi isminin de geçtiği gizli bir ihbar mektubunu, arkadaşının odada bulunmadığı sırada gördü. Daha sonra mektubun içeriğini, evraka erişim yetkisi olmayan bir başka personele aktardı.
İlk Karar: Suç Yok
İlk derece mahkemesi, memurun herhangi bir sistemsel müdahalede bulunmadığını, belgeyi tahrip etmediğini ve belgeye ulaşmak için özel bir çaba harcamadığını belirterek disiplin suçu oluşmadığına hükmetti. İstinaf mahkemesi de bu kararı onadı.
Danıştay Tersini Söyledi: Bu Bir Disiplin Suçudur
Ancak Danıştay 2. Dairesi farklı düşündü. Ekranı açık bilgisayardan bir belgeyi okumayı da “hukuka aykırı olarak bilgiye erişim” kapsamında değerlendiren yüksek mahkeme, şu gerekçeyle kararın bozulmasına hükmetti:
“Davacının, arşiv yetkisi bulunmamasına rağmen arkadaşının bilgisayarındaki belgeyi okuyarak, içeriğini ilgisiz bir kişiye aktarması; kamu düzenini bozabilecek ve sistemin işleyişini etkileyebilecek niteliktedir. Bu eylem, 12. madde kapsamında disiplin suçu oluşturur.”
Danıştay’a Göre Hangi Eylemler Suç Kapsamına Giriyor?
-
Açık bile olsa izinsiz şekilde ekran görüntüsü veya belgeyi okumak
-
Bilgiye erişim yetkisi olmayan kişilere belge içeriğini aktarmak
-
“Aktif eylem” olmasa bile bilgiye ulaşmak ve paylaşmak
Ne Anlama Geliyor?
Bu karar, kamu kurumlarında çalışan personel için emsal nitelikte. Kurumsal cihazlarda yer alan gizli bilgiye, doğrudan müdahale olmadan erişmek dahi disiplin cezası kapsamına alınabilir. Özellikle ekran açıkken görülen bilgilerin paylaşılması da bu suça dahil.
Uzman Yorumu:
Bilişim hukuku uzmanları, bu kararın kamuda bilgi güvenliğine dikkat çeken önemli bir içtihat olduğunu belirtiyor. Erişim yetkisi dışında kalan bilgilerin görünmesi ya da paylaşılması durumunda disiplin süreciyle karşılaşılabileceği uyarısında bulunuluyor.
Özetle: Ekran açık olsa bile, size ait olmayan gizli bilgiye bakmak ve paylaşmak suç sayılıyor.
T.C. DANIŞTAY İKİNCİ DAİRE
Esas No: 2021/6904 - Karar No: 2024/20
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : İçişleri Bakanlığı
İSTEMİN KONUSU:
Gaziantep 1. İdare Mahkemesince verilen 07/07/2015 günlü, E:2015/128, K:2015/689 sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem:
Dava; Gaziantep Polis Meslek Yüksekokulunda polis memuru olarak görev yapmakta iken davacının, işlediği öne sürülen fiili nedeniyle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğünün 12. maddesi uyarınca "24 ay uzun süreli durdurma" cezası ile tecziye edilmesine, öğrenim durumu nedeniyle yükselebileceği kadronun son kademesinde bulunduğundan cezanın brüt aylığından 1/2 oranında kesilmesi şeklinde uygulanmasına ilişkin Yüksek Disiplin Kurulunun 23/12/2014 günlü, 2014/161 sayılı işleminin iptali ve işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Gaziantep 1. İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; davacının Evrak Arşiv Bürosunda görevli polis memuru. ile aynı odada görev yaptığı, .'nin EBYS sistemine giriş şifresinin bulunduğu, soruşturma raporunda yer alan davacı ve .'ye ait ifadelerde, EBYS sistemine. dışında giren olmadığı, ancak davacının sistem harici zaman zaman bilgisayarı kullandığı, ihbar mektubunun geldiği 11/04/2014 tarihinde .'nin sisteme girerek evrakı gördüğü ve evrakın bulunduğu ekranı kapatmadan durumu amirlerine haber vermek üzere odadan ayrıldığı, bu sırada bilgisayarı kullanmak isteyen davacının içinde kendi isminin de yer aldığı ihbar mektubunu gördüğü, anılan ihbar mektubunu görebilmek için davacı tarafından herhangi bir çaba sarf edilmediği gibi bilgi veya belgenin de tahrip edilmediği, davalı idarece davacının söz konusu evrakı hukuka aykırı bir şekilde ele geçirdiğine ilişkin somut herhangi bir veri ortaya konulamadığı, davacı hakkında isnat edilen "belge niteliği taşıyan bilgisayar programlarını, dosyalarını, verilerini hukuka aykırı olarak ele geçirme" fiilinin sübuta ermediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, tazmin isteminin kabulü ile mahrum kaldığı parasal hakların işlem tarihinden (23/12/2014) itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davalı idare tarafından; davacıya, hakkında isnat edilen fiil açıkça belirtilmek suretiyle gerekli süre verilerek savunmasının alındığı, yapılan soruşturma neticesinde üzerine atılı eylemin sübuta erdiği, tesis edilen işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu, davacı hakkında Tüzüğün 15. maddesinde öngörülen şartların disiplin kurulunca değerlendirilerek uygulanmadığı ileri sürülerek İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI:
Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onaltıncı Dairesi tarafından Danıştay Beşinci Dairesine, Danıştay Beşinci Dairesi tarafından da, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Gaziantep Polis Meslek Yüksekokulunda polis memuru olarak görev yapan davacının; aynı odayı paylaştığı arkadaşı polis memuru .'nin bilgisayarına, Polis Akademisi Başkanlığı tarafından 11/04/2014 tarihinde EBYS sistemi üzerinden gönderilen isimsiz, tarihsiz, imzasız "gizli" ibareli ve içinde kendi isminin de yer aldığı ihbar mektubuna ilişkin yazıyı, .'nin odada bulunmadığı bir zamanda açık olan bilgisayar ekranından okuduğu, ihbar mektubunda ismi geçen ve evrakı görmemesi gereken komiser yardımcısı .'ye bilgi verdiğinin yapılan soruşturma sonucunda sübuta erdiğinden bahisle getirilen teklif doğrultusunda, dosyaları ve yazılı kağıtları veya örneklerini yetkisiz kişilere verdiğinden Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğünün 8/8. maddesi uyarınca meslekten çıkarma cezasıyla tecziye edilmesi ile belge niteliği taşıyan bilgisayar verilerini hukuka aykırı olarak ele geçirme fiilini işlediğinden Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğünün 12. maddesi uyarınca 24 ay uzun süreli durdurma cezasıyla tecziyesi, öğrenim durumu nedeniyle yükselebileceği kadronun son kademesinde bulunduğundan cezanın brüt aylığından 1/2 oranında kesilmesi şeklinde uygulanmasına ilişkin İçişleri Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun 23/12/2014 günlü, 2014/161 sayılı kararının tesis edilmesi üzerine, söz konusu kararın davacıya "24 ay uzun süreli durdurma'' cezası verilmesine ilişkin kısmına yönelik temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
(Mülga) Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 12. maddesinde: "Herhangi bir işe ilişkin yazılı kağıt, belge, mikrofilm aslı veya kopyalarını kasıtlı olarak yok eden, ortadan kaldıran ya da belge niteliği taşıyan bilgisayar programlarını, dosyalarını, verilerini hukuka aykırı olarak ele geçiren, başkasına zarar vermek üzere kullanan, tahrip eden, değiştiren, silen, sistemin işlemesine engel olan ya da yanlış biçimde işlemesini sağlayanlara uzun süreli durdurma cezasının üst sınırı verilir.(...)" hükmü yer almıştır.
08/03/2018 günlü, 30354 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve emniyet teşkilatı mensuplarına ilişkin disiplin kurallarını yeniden düzenleyen 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 8/5-ç-11. maddesinde; "Göreve ilişkin her türlü yazılı kağıt, belge, mikrofilm aslı veya kopyalarını kasıtlı olarak yok etmek, ortadan
kaldırmak ya da belge niteliği taşıyan bilgisayar programlarını, dosyalarını, verilerini hukuka aykırı olarak ele geçirmek, başkasına zarar vermek üzere kullanmak, tahrip etmek, değiştirmek, silmek, sistemin işlemesine engel olmak ya da yanlış biçimde işlemesini sağlamak" 24 ay uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, Polis Akademisi Başkanlığınca 11/04/2014 tarihinde EBYS sistemi üzerinden davacının oda arkadaşı polis memuru .'nin bilgisayarına gerekli yerlere iletilmesi için gönderilen ve soruşturma yapılan konularla ilgili gizli ibareli ihbar mektubuna ilişkin yazının, .'nin odada olmadığı bir zamanda evrak arşiv yetkisi bulunmayan davacı tarafından açık olan bilgisayar ekranından görülüp, içeriğinin okunarak herhangi bir işe ilişkin belge niteliği taşıyan bilgisayar verilerini hukuka aykırı olarak ele geçirmek, yine evrakta ismi bulunan ve evrakı görmemesi gereken İdari Büro Amiri Komiser Yardımcısı .'ye gizli kalması gereken bu bilgiyi aktarmak suretiyle mevcut durumun bozulması ve planlandığı şekilde sistemin işlemesine engel olma ya da yanlış biçimde işlemesini sağlamak fiilinin Tüzüğün 12. maddesi kapsamında gerçekleştiği anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte; madde metninde yer alan ele geçirme eyleminin, fiziki olarak veya aktif bir davranışla ya da davacının fiilinde olduğu gibi açık olan ekrandan bakmak yoluyla öğrenilmesi hallerinde de gerçekleştirileceğinden, davacının bu eylemiyle gizli bilgiye hukuka aykırı olarak erişmiş olduğu açıktır.
Bu durumda, davacı hakkında isnat edilen "belge niteliği taşıyan bilgisayar programlarını, verilerini hukuka aykırı olarak ele geçirme" fiili sübuta erdiğinden, davaya konu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali, tazmin isteminin kabulü ile mahrum kaldığı parasal hakların yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. Gaziantep 1. İdare Mahkemesince verilen 07/07/2015 günlü, E:2015/128, K:2015/689 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
