Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından verilen olur sonrasında Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yıl dönümü nedeniyle hatıra olarak basılan 5 TL manevi tedavül para basımı gerçekleşti.
Ekonomist Murat Kubilay ise 100. yıla özel üretilen madeni 5 TL için sosyal medya platformu Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda neden 5 TL’lik madeni paranın hatıra olarak seçildiğinin nedenini okuyucularına duyurdu.
Para Birimi Değişikliği ve Madeni Paralara Geçiş: İşte Nedenleri
Son zamanlarda yeni madeni paraların tasarlanması konusunda bazı açıklamalar ve değerlendirmeler yapıldı.
İşte bu konudaki nedenleri ve önemli bilgileri sizin için derledik.
Özellikle 5 TL'nin üzerindeki banknotların kaldırılması ve yerine madeni paraların getirilmesi konusu, toplumda farklı görüşlere yol açtı.
Konu hakkında önemli bir açıklama yapan uzmanlardan biri, yeni madeni paraların neden geliştirildiğini ve 5 TL'nin neden basıldığını izah etti. Kendisi, "Konseptin doğruluğu ve estetik değeri üzerine yorum yapmayacağım. Onun yerine neden 5 TL basıldığını izah edeceğim" dedi.
Bu açıklamaya göre, 5 TL'nin basılma nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
1. Kuruşlar: 1 kuruş ve 5 kuruş gibi düşük değerli madeni paralar, zamanla kullanım dışı kaldı. Özellikle 1 kuruş, neredeyse hiç kullanılmaz hale geldi. Bunun sonucunda 5 TL'nin basılmasıyla, küçük değerli kuruş madeni paraların eksikliği giderilmeye çalışıldı.
2. 10 ve 25 Kuruşlar: 10 kuruş ve 25 kuruş gibi küçük değerli madeni paralar, günlük işlemlerde önemini yitirdi. Bu nedenle, bu madeni paraların tedavülden çıkarılması gündeme geldi.
3. Yeni Tasarımlar: 5 TL'nin yanı sıra 50 TL ve 100 TL'nin de 5 yıl içinde madeni para olma ihtimali üzerinde duruluyor. Ayrıca, 500 TL, 1000 TL ve 2 bin TL gibi yüksek değerli kağıt paraların çıkabileceği öngörülüyor.
4. Toplum Baskısı: Yeni madeni paraların tasarımı, toplumun talepleri ve beklentileri doğrultusunda şekillendi. Bu nedenle aceleye gelen bir tasarımın sonucunda bazı eksiklikler yaşandı.
500, 1000 VE 2 BİNLİK BANKNOT VURGUSU
“Eğer elektronik ödeme sistemleri ve kredi kartı teknolojisi gelişmeseydi, esnaf erişemediği bozuk paralardan ötürü şimdiki gibi sadece hayıflanmaz, iş yapamadığı için isyan bile ederdi. Buna rağmen yeni paralar yakında kullanıma girecek. Bizde 6’lı madeni para ve banknot sistemi uygulanıyor. Bu değiştirilemez kural değil ama muhtemelen sürdürülecek.
Önümüzdeki 5-7 yılda en küçük madeni para 1 lira olacak. 5, 10 ve 20 lira da hızla madeni paraya dönüşecek. Enflasyonun ve döviz kurunun durumuna bağlı olmakla birlikte, şu anda ilk duyduğunuzda garip bile gelse, 50 ve 100 TL’nin de 5 yılın sonunda madeni para olma ihtimali var. Tabii bu esnada kağıt 500, 1000 ve 2000 liralar da çıkmış olacak. 5000 ve 10000 liralar da çıkarılabilir.
‘ERKAN CEVAP VERMEKTEN KAÇINDI’
Enflasyon sarmalı maalesef böyle acımasız olur. Teknoloji çağı durumun daha trajik olmasını ancak bu kadar önleyebiliyor. 1970-2004 arasını bilenler sürekli yeni paraların sisteme sürüldüğünü hatırlayacaklardır.
Özetle, 2005’te 6 adet 0 atılan ulusal paramıza 2 adet 0 geldiğini yakında itiraf etme durumunda kalırlar. TBMM’deki soru-cevap kısmında, tarafsızlık ve liyakatına çok güvenildiği söylenen Başkan Gaye Erkan’ın bu soruya cevap vermekten kaçındığını da eklemiş olalım. Tabii hakikatler ortada.”