Memurların Ev Sahibi Olabilmeleri İçin 15 Yıl Boyunca Durmaksızın Çalışması Gerekiyor!

Özellikle asgari ücretli bireyler ve memur emeklileri için ev sahibi olmak artık sadece bir hayal olmanın ötesine geçemedi. Bu noktada dikkat çekici olan ise, 50 yaşında emekli olmuş bir memurun, ev sahibi olabilmek için maaşını 73 yaşına kadar kenara koyması gerekliliği.

Ancak soru şu: Bir memur, emekli memur ya da asgari ücretli, bir ev satın alabilmek için kaç ay boyunca çalışmalıdır? Üstelik bu süre, 10 yıl önceye kıyasla nasıl bir değişim gösterdi?

Son üç buçuk yıl içerisinde, bir daire sahibi olabilmek için gereken çalışma süresi neredeyse üçe katlandı. Sahibinden.com ilanlarına göre, Aralık 2019'da 95 metrekarelik bir konut alabilmek için bir memurun 62 ay boyunca çalışması gerekiyordu. Ancak bu süre, Haziran 2023 itibarıyla 170 aya yükseldi. Özellikle kredi kullanılması durumunda, ev sahibi olma süreleri daha da uzayabilecektir.

Zamların ardışık etkisiyle ev fiyatlarının artması, gayrimenkul piyasasında yeni bir gerçekliği yansıtıyor. Hem memurlar hem de asgari ücretliler için bu durum, hayallerini gerçekleştirmenin ne kadar zorlu bir süreç olduğunu gözler önüne seriyor. Ev sahibi olmanın sürekli olarak daha uzun bir hedef haline gelmesi, toplumsal ekonomik dinamiklerin de göstergesi olarak ön plana çıkıyor.

Görünüşe göre, ev sahibi olma yolculuğu giderek daha uzun ve meşakkatli hâle geliyor. Ev alma sürelerinin bu şekilde değişmesi, ülkedeki ekonomik dengelerin ve gayrimenkul sektöründeki gelişmelerin izlerini taşıyor.

Konut fiyatları nereden nereye geldi?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) açıkladığı konut fiyat endeksi ve birim fiyatı konut piyasasındaki en yaygın kaynak. Sahibindex de son yıllarda oluşturulan önemli bir veri. Buradaki fiyatlar Sahibinden.com’da emlak kategorisindeki ilan verenlerin ilanlarda belirttiği bilgilere dayanarak Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi – Betam ile yapılan işbirliği sonucunda hazırlanıyor.

AA’dan derlenen memur maaşı ise üniversite mezunu 9/1 kıdem memurların maaşını gösteriyor. En düşük memur maaşı bundan biraz daha düşük seviyede. Memur emeklisi maaşları ise Sosyal Güvenlik Kurumu’nun açıkladığı 4c en düşük emekli aylığını içeriyor.

95 metrekare konutun fiyatı ne kadar?

TCMB’nin son açıkladığı Mayıs 2023 konut birim fiyatına göre 95 metrekare bir evin fiyatı 2 milyon 240 bin TL. Bu Türkiye geneli fiyatı yansıtıyor. İstanbul’da konut fiyatları bunun 1,5 katı civarında seyrediyor. Sahibindex’e göre aynı dönemde 95 metrekare bir konutun fiyatı 2 milyon 60 bin liraydı.

Memur yemeden içmeden 15 sene çalışmak zorunda

2013 başında bir memur 63 aylık maaşı karşılığında bir ev alabiliyordu. Bu sayı son döneme kadar 65-80 ay arasında değişti. 2020 yılı başında bir memur hala 67 maaş karşılığında bir ev alabiliyordu. Yavaş yavaş bu süre artsa da Türkiye’nin yeni ekonomik modele geçtiği 2021 sonbaharına kadar hala 100 aydan düşüktü.

Yeni ekonomik modelle birlikte Kasım 2021’de bu süre 107 aya yükseldi. Mayıs 2023’te bir memurun 95 metrekare ev satın alabilmesi için 15 seneden daha fazla (184 ay) yemeden içmeden çalışması gerekiyor. En düşük memur maaşı için bu süre biraz daha yüksek.

Konut fiyatlarına dair henüz temmuz ayı verileri açıklanmadı. Memur maaşları ve asgari ücrete gelen önemli zamlardan sonra bu sürenin biraz düşmesi bekleniyor.

TCMB verilerine göre 2013 başında en düşük memur emeklisi aylığı alan bir kişinin 95 metrekare konut için 116 maaşını vermesi gerekiyordu. Bu süre Mayıs 2023’te 295 aya kadar yükseldi. Emeklilik yaşı kademeli olarak artıyor. Bu kişi 50 yaşında emekli olsa bile TCMB verilerine göre konut alabilmek için 25 yıllık maaşını ödemesi gerekiyor. Bu da 75 yaşına ulaşması demek.

Asgari ücretle çalışan bir kişinin 2013 başında konut almak için 161 maaş ödemesi gerekirken Mayıs 2023’te bu süre 263 aya yükseldi. 2022 sonunda bu süre 300 ayın üzerine çıkmıştı.

Önceki yıllarda en düşük emekli maaşı asgari ücretten daha yüksek iken emekliler zamanla çok daha geriye düştü.

10 yılda ne değişti?

TCMB verilerine göre Mayıs 2013 ile Mayıs 2023 arasında son 10 yıldaki değişime bakıldığında ise ev sahibi olmanın artık sadece emekliler ve asgari ücretliler için değil memurlar için bile hayal haline geldiği ortaya çıkıyor.

Bu 10 yılda memurların ev için ödemesi gereken maaş miktarı 67’den 184’e çıkarken en düşük maaşı alan memur emeklileri için bu süre 122 aydan 295 aya çıktı. Asgari ücret için ise aynı süre 170 aydan 263 aya yükseldi.

Yukarıdaki grafikler asıl artışın son 3 senede olduğunu çok net ortaya koyuyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek “yeni ekonomik model” dönemi için “Rasyonel zemine dönmek dışında seçenek kalmamıştır.” yorumunda bulunmuştu.

Sahibindenx verileri de emekçinin konut satın almak şansının son yıllarda nasıl büyük bir hayal haline geldiğini gösteriyor.

Aralık 2019’da bir memur 95 metrekare konut için 62 aylık maaşını vermesi gerekirken bu süre Haziran 2023’te 170 aya çıktı. En düşük maaşı alan memur emeklisi için bu süre 103 aydan 272 aya; asgari ücretli için ise 123 aydan 243 aya yükseldi. Son 3,5 sene içinde büyük bir kayıp yaşandı.

Konutta yıllık artış yüzde 200’e dayandı

TCMB konut fiyat endeksinde yıllık artış oranı 2011 başından 2020 ortasına kadar yüzde 20’yi aşmamıştı.

Haziran 2021’de yüzde 29 olan yıllık konut fiyat artışı Haziran 2022’de yüzde 161’e çıktı. Eylül 2022’de ise yıllık konut fiyat artış oranı yüzde 189’u gördü. Son açıklanan Mayıs 2023’te ise konut fiyatları son bir yılda yüzde 104 yükseldi.

Konut kredisi çekilirse süre uzayacak

Öte yandan tüm bu hesaplamalar peşin ödemeye dayanıyor. Bu da pek mümkün değil. Memurlar ve işçiler konut satın alabilmek için kredi kullanmak zorunda. Bu durumda faiz ödemeleriyle birlikte gerekli maaş miktarı çok daha yüksek olacak.

tr.euronews.com

Memurların Ev Sahibi Olabilmeleri İçin 15 Yıl Boyunca Durmaksızın Çalışması Gerekiyor!

Merkez Bankası'ndan Yılın Son Faiz Kararı Belli Oldu

Memur ve Emekliye Zam Tahmini: ENAG Başkanı Oran Verdi!

Merkez Bankası Faiz Kararını Bekliyor: Gözler PPK Toplantısında

2025 Asgari Ücret Açıklandı: İşverenin Yükü 30 Bin TL’yi Aşıyor!

Emeklinin Enflasyonu TÜİK’i Aştı: Yüzde 52,3

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'ten Akaryakıtta Düzenleme Sinyali

Doğal Gazda İthalat Azaldı, Fiyatlar Yükselişte

2025 MTV Oranları Belli Oldu: Zamlı Tarifeler ve Araç Türlerine Göre Vergiler

Akaryakıt Fiyatlarında Son Durum: Motorine Zam

Faiz İndirimi Sonrası Konut Kredileri Hareketlendi