Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, mikro ölçekli işletmelerden büyük şirketlere kadar geniş bir yelpazede saha çalışmalarını aktif bir şekilde sürdürüyor. Yeni düzenlemelerle birlikte ekonomi modelinin milli gelir üzerindeki artışları daha geniş bir kesime yayılacak. Ayrıca asgari ücret üzerinden alınan vergilerde yapılacak düzenlemelerle tüm çalışanların gelirlerinin artması hedefleniyor. İşte yeni dönemi etkisi altına alacak düzenlemelerin ayrıntıları ve brüt-net asgari ücret hesaplamaları...
Asgari ücrete ara zam geliyor. Temmuz zammı ile çalışanların taban ücretleri yukarıya çekilecekken, yapılacak vergi düzenlemesi ile de asgari ücret üzerinde maaş alan bütün çalışanların alım gücü yükselecek. Asgari ücretin yükselmesi ile devletin vazgeçtiği gelir ve damga vergisi tutarı da artacağından bütün çalışanların maaşlarına bu durum olumlu yansıyacak. İhracat yönlü büyüme stratejisinin milli gelir üzerindeki artışları yapılacak düzenlemelerle daha homojen bir şekilde vatandaşa yansıtılacak. Temmuzda asgari ücret ne kadar, kaç TL olacak?
BÜTÜM MAAŞLAR HEM ENFLASYON FARKI HEM DE REFAH PAYI İLE BELİRLENECEK
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, asgari ücret, emekli ve memur Temmuz zammı için refah payı müjdesini verdi. Erdoğan, toplumun her kesiminin alım gücünün artırılacağının altını çizerken, hem enflasyon farkı hem de refah payı ile maaşların artacağını ifade etti.
REFAH PAYI NEDİR?
Son dönemde sıklıkla duyduğumuz bu refah payı, enflasyon oranı üzerinde verilecek zam oranını ifade ediyor. Büyüme rakamlarıyla OECD ve G-20 ülkeleri arasında dikkat çeken Türkiye'nin ihracat yönlü büyüme stratejisinin milli gelir üzerindeki artışları bu şekilde daha homojen bir şekilde tabana yayılacak.
TEMMUZ ZAMMI 4 MADDE DE ŞEKİLLENECEK
Enflasyon farkı ve refah payı ile maaşlar belirlenerek alım gücü yükseltilecek
Maaşlara vergi düzenlemesi yapılarak çalışanların gelirleri artırılacak
Büyümeden taviz vermeden enflasyonu baskılayıcı tedbirler alınacak ve artan alım gücü korunacak
Sosyal devlet anlayışını güçlendiren yasal düzenlemeler yapılacak
ENFLASYONDA DÜŞÜŞ BAŞLADI: 2 YIL İÇİNDE TEK HANE HEDEFİ
Emekli ve memur maaşları başta olmak üzere birçok kalemde belirleyici olacak Nisan ayı enflasyon rakamları belli oldu. TÜİK'in açıkladığı rakamlara göre enflasyon oranı Nisan ayında aylık bazda yüzde 2,39, yıllık bazda ise yüzde 43,68 olarak kayıtlara geçti. Yıllık rakamlar son 16 ayın en düşük seviyesi olarak dikkat çekti.
1. ADIM ALIM GÜCÜ ARTACAK, 2. ADIM ALIM GÜCÜ KORUNACAK
28 Mayıs seçimleri sonrası enflasyonu baskılayıcı tedbirler alınacak ve artan alım gücü korunacak. Atılacak adımlarla hem enflasyonda düşüş hızlanacak hem de alım gücü yükselecek. 2 yıl içerisinde enflasyonun tek haneye inmesi hedefleniyor.
İHRACAT YÖNLÜ BÜYÜME STRATEJİSİ MEYVELERİNİ VERİYOR
Yeni ekonomi modelinin getirileri asgari ücret, emekli ve memur maaşları dahil refah payı ile tabana yayılacak. Üretim, istihdam temelli ihracat yönlü büyüme stratejisini benimseyen Türkiye'nin ihracatı geçen yıl 254,2 milyar dolara yükseldi. Bu rakam 2021 yılında 225,37 milyar dolar, Covid-19 yılı olarak adlandırılan dünyada kapanmaların dikkat çektiği 2020'de 169,5 milyar dolar kayıtlara geçti.
Uygulanan ekonomi modeliyle 2021'de yıllık ihracat yüzde 33, 2022 ise yüzde 12,8 artarak rekor kırdı. Yeni hedef ise 300 milyar dolar olarak açıklandı. Bu dönemlerde Türk şirketlerinin kuvvetli bilançoları ve karlılıkları göze çarptı.
Artan milli gelir artışlarını tabana yayacak yeni düzenlemeler için Başkan Recep Tayyip Erdoğan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'na talimatını verdi. Yapılacak düzenlemeler asgari ücret, emekli ve memurlar başta olmak üzere hemen her kesimin alım gücünü artıracak.
2023'TE ASGARİ ÜCRET, EMEKLİ VE MEMUR ZAMMI İÇİN NELER OLDU?
Ocak öncesi 3.500 TL olarak uygulanan en düşük emekli maaşı, yıl başında 5.500 TL'ye ardından geçtiğimiz günlerde yapılan düzeltmeyle 7.500 TL'ye yükseldi. En düşük emekli maaşındaki artış enflasyon rakamlarının çok üzerinde yüzde 114'ü aşmış oldu.
AK Parti döneminde uygulamaya konulan emekli ikramiyesi yüzde 82 artışla 2.000 TL olarak belirlendi. Böylece 15 milyonu aşkın emekliye Ramazan ve Kurban Bayramı önce olmak üzere toplamda 4.000 TL ek ödeme yapılması kararlaştırıldı.
Asgari ücret Ocak 2023 döneminde yüzde 54,7 artışla net 8506 TL'ye yükselerek TL bazlı rekor artış yaşadı. Dönemin kuru ile asgari ücret 455 dolar bandına yükselerek döviz bazlı en yüksek düzeyine ulaştı.
Ocak döneminde SSK ve Bağ-Kur emeklisi için 6 aylık zam oranı refah payı hariç yüzde 15,40 olurken, bu rakam memurlar için yüzde 16,48 oldu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan, emekli ve memur zammı Ocak 2023 döneminde yüzde 30'a yükseltildi. SSK ve Bağ-Kur emeklisi yüzde 14,6 memur ve memur emeklisi ise yüzde 13,52 ek zam almış oldu.
İŞTE RAKAMLARLA 2022 YILINDA UYGULANAN ASGARİ ÜCRET
Asgari ücret önce Ocak 2022'de yüzde 50,5 artışla 2.825,90 TL'den 4.253,40 TL oldu. Bu zam oranı yarım asrın en büyük artışı olurken, küresel enflasyonun çalışanların alım gücünü tahrip etmesi sonrası Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatlarıyla asgari ücrete Temmuz zammı yapıldı. Asgari ücret Temmuz ayında yaklaşık yüz 30 artışla net 5.500,35 TL oldu.
Temmuz sonrası asgari ücret brüt 6.471 TL olarak uygulandı. Bu dönemde asgari ücretin işverene toplam maliyeti ise bir işçi için 7.603,43 TL oldu. Bunun 6.471 lirasını brüt asgari ücret, 1.003,1 TL'sini sosyal güvenlik primi, 129,42 TL'sini işveren işsizlik sigorta primi oluşturdu.
OCAK 2023'TE ÇİFTE REKOR KIRDI
Asgari ücret Ocak 2023'te Başkan Erdoğan'ın son dokunuşuyla Temmuz 2022'ye göre yüzde 54,7, Ocak 2022'ye göre yüzde 100 artışla net 8506 TL olarak belirlendi. 2022 yılı enflasyonu yüzde 64,27 olarak kayıtlara geçerken, asgari ücretteki 1 yıllık artışın enflasyon rakamlarının çok üzerinde olması dikkat çekti.
Bu rakam TL bazlı en yüksek seviye olurken, dönemin kuruyla asgari ücret 455 dolar bandına çıkarak bir rekor da döviz bazlı kırdı.
ÇALIŞANLARIN MAAŞLARINA VERGİ AYARI GELİYOR
Temmuz ayında asgari ücrete zam yapılamasının yanında çalışanların maaşlarına vergi ayarı yapılarak alım gücünün artırılması hedeflenecek. Yeni düzenleme ile beraber ücretler üzerindeki vergiler yeniden belirlenerek çalışanların gelirlerini artırıcı uygulamalar hayata geçirilecek. Burada işçi tarafını temsilen TÜRK-İŞ ve işveren tarafını temsilen TİSK'in görüşleri alınarak taslak çalışmalar yapılıyor.
Bu düzenlemeyi Hazine ve Maliye Bakanlığı yürütüyor.
6 AYLIK ENFLASYON ORANI NE OLACAK?
Nisan ayı enflasyon verisiyle 4 aylık rakamlar netleşti. 4 aylık enflasyon yüzde 15,21 olurken, 6 aylık enflasyon, Mayıs ve Haziran ayı rakamlarının TÜİK tarafından açıklanması sonrası kesinleşecek.
Merkez Bankası'nın Nisan ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'ndeki Mayıs ve Haziran beklentisine göre 6 aylık enflasyonun yüzde 21,13 olması bekleniyor. 4 aylık enflasyonun ortalamasından hesaplanan rakamlara göre ise 6 aylık enflasyonun yüzde 23,70 olması bekleniyor. Yani kuvvetle muhtemel 6 aylık enflasyon rakamları yüzde 21,13 ila yüzde 23,70 arasında gerçekleşecek.
ASGARİ ÜCRET DOLAR BAZINDA YENİ REKORUNU KIRACAK
Refah payı ile dikkate aldığımızda asgari ücret zammı için birinci seçenek olarak yüzde yüzde 30 zam formülü ortaya çıktı. Asgari ücrete temmuz ayında yüzde 30 zam yapılması durumunda net ücret 11.058 TL brüt ücret ise 13.010 TL olacak. Asgari ücrete geçen yıl temmuz zammı da yaklaşık yüzde 30 civarında olmuştu.
Asgari ücrete teMmuz ayında yüzde 35 zam yapılması durumunda net ücret 11.475 TL brüt ücret ise 13.500 TL olacak. Bu durumda Temmuz ayında emekli ve memur maaşlarına Ocak 2023 döneminde verilen refah payına benzer bir uygulama söz konusu olacak.
Asgari ücrete temmuz ayında yüzde 40 zam yapılması durumunda net ücret 11.908,50 TL brüt ücret ise 14.010 TL olacak.
Bu ara dönemde yapılacak zam sonrası asgari ücret tarihinde ilk kez 500 dolar bandını aşacak ve döviz bazlı yeni rekorunu kıracak.
Uzlaşılan asgari ücret Başkan Erdoğan'ın onayına sunulacak. Erdoğan'ın son dokunuşu ve onayı sonrası yeni asgari ücret için yasal düzenleme süreci başlayacak.
GELİR VE DAMGA VERGİSİ KALDIRILDI
Geçtiğimiz dönemde yaklaşık 1,5 yıl önce asgari ücret üzerinden gelir ve damga vergisi kaldırıldı. Ayrıca bütün çalışanlarının maaşlarının asgari ücret kadar ki kısmından da bu vergiler kaldırıldı. Böylece işçinin yanında işverenin de elini rahatlatan büyük bir gelişme yaşandı.
BÜTÜN ÇALIŞANLARIN MAAŞLARINDAKİ VERGİ DIŞI TUTAR YÜKSELECEK
Türkiye'de çalışanların yüzde 38'ini asgari ücretliler oluşturuyor. Asgari ücret artışları tüm çalışanların gelirlerini dolaylı yoldan da etkiliyor.
Asgari ücretin artmasıyla birlikte, bütün çalışanların vergi dışı bırakılacak kazanç tutarı da artacak. Daha açık ifadeyle maaşını asgari ücretten yüksek alanların da hem maaşları yükselecek hem de brüt maaşları üzerindeki vergi dışı kalan tutarın artmasıyla kazanç artacak.
ASGARİ ÜCRET 2023 İLE ÖDEMELER ARTACAK
2023 yılında sosyal güvenlik, çalışma yaşamındaki birçok parametre yeni asgari ücrete göre belirlenecek. Yeni asgari ücret ile beraber;
Sosyal güvenlik sisteminde prime esas kazanç alt, üst seviyeler
İdari para cezaları,
İşsizlik sigortasından ödenen en yüksek aylık,
Gelir testi sınırı,
65 yaş aylığı için gelir kriteri,
Gündelikçi için ödenen prim,
Bireysel emeklilik devlet katkısı tutarları da yeniden hesaplanacak.
Kaynak: Mustafa DİRİCE/ Sabah
