Emeklilik yaşının belirlenmesinde hizmet süresinin tamamlanma tarihi kritik rol oynarken, yaş şartı da emeklilik için temel kriterlerden biri olmaya devam ediyor.
5510 sayılı Kanun’a tabi olan memurların emekli olabilmesi için hem en az 15 yıl (5400 gün) hizmet süresini hem de emeklilik yaşını doldurmuş olmaları gerekiyor. Bu kapsamda, bir memurun 15 yıl hizmet süresini tamamlamış olması, tek başına emeklilik hakkı doğurmasa da, yaş şartını beklemek üzere görevinden ayrılmasına yasal olarak olanak tanıyor.
15 Yıl Hizmeti Dolduran Memur Ne Zaman Emekli Olabilir?
İlk defa 1 Ekim 2008 sonrası memuriyete başlayanlar, 5510 sayılı Kanun’un 28. maddesi çerçevesinde değerlendiriliyor. Bu kişilerin emekliliği, hem yaş hem hizmet süresi açısından ayrı bir düzenlemeye tabi tutulmuş durumda. Yasaya göre, kadınlarda 61, erkeklerde 63 yaş dolmadan emeklilik mümkün olmuyor.
Ancak bu yaş sınırına ek olarak, kişinin 15 yıllık hizmet süresini ne zaman doldurduğu da emeklilik yaşının belirlenmesinde etkili oluyor. Yani, hizmet süresinin tamamlandığı tarih ile birlikte yaş şartı yeniden hesaplanarak emeklilik tarihi belirleniyor. Yaş haddinin ise hiçbir şekilde 65 yaşı geçemeyeceği belirtiliyor.
5510 Sayılı Kanun’un Geçici Maddeleri Ne Diyor?
Yasa kapsamındaki geçici hükümler de emeklilik planlamasında büyük önem taşıyor. Özellikle Geçici Madde 9, 1999-2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olan kişilere yönelik kısmi emeklilik hakkı tanıyor. Buna göre;
• Kadın çalışanlar 58, erkek çalışanlar ise 60 yaşını doldurmuş ve 25 yıl prim ödemişse ya da
• 61 yaşını doldurmuş ve 15 yıl (5400 gün) prim ödemişse, kısmi yaşlılık aylığından faydalanabiliyor.
Bu düzenlemeyle birlikte, görev süresini tamamlayıp yaş bekleme sürecinde olan memurlar için görevden ayrılarak yaş koşulunu dışarıda bekleme seçeneği mümkün kılınıyor.
Emeklilik İkramiyesi Hakkı Devam Ediyor
5510 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilen bir başka önemli konu da emekli ikramiyesi. Kanun, memurların görev sürelerine karşılık emekli ikramiyesi almalarını düzenliyor. Bu çerçevede;
- 15 yıllık hizmet süresi tamamlanmış ve
- Emeklilik yaş şartı dolduğunda memurluk statüsüyle emeklilik başvurusu yapılmışsa,
kişinin tüm memurluk hizmet yılları dikkate alınarak emekli ikramiyesi ödeniyor. Ancak bu hak, kişinin memurluktan ayrıldıktan sonra işçi, esnaf gibi zorunlu bir çalışma içinde bulunmaması şartına bağlı olarak korunuyor.
Somut Örnek Üzerinden Değerlendirme
Örneğin; doğum tarihi 07.06.1983 olan bir kadın memur, ilk sigorta başlangıcı 29.04.2008 ve 31.08.2009 tarihinden itibaren 4/C kapsamında kamuda kesintisiz çalışmaya devam ediyorsa, 15 tam hizmet yılını tamamladığında hizmet açısından emeklilik şartını sağlamış olur. Bu kişi, görevinden istifa ederek 61 yaşını bekleyebilir. 61 yaşını tamamladığında, herhangi bir zorunlu sigortalı çalışması olmamak kaydıyla, emeklilik aylığı bağlanır ve memur statüsündeki hizmetleri için emekli ikramiyesi ödemesi yapılır.
Sonuç: Hizmet Süresi Tamam, Yaş Beklenmeli
5510 sayılı Kanun kapsamında çalışan memurlar, 15 yıl hizmet süresini tamamladıktan sonra emeklilik yaşını beklemek üzere görevlerinden ayrılabilirler. Ancak emekli aylığı bağlanabilmesi için yaş şartının da yerine getirilmiş olması gerekir. Ayrıca, memuriyet hizmetleri kapsamında, yaş şartı dolduktan sonra yapılan başvurularla emekli ikramiyesi ödenmesinin önü açık tutulmaktadır.
Uzmanlardan Uyarı: Kurumunuzdan Onay Almadan İşlem Yapmayın
Tüm bu değerlendirmeler, örnek veriler üzerinden yapılan teknik analizlere dayanmaktadır. Bu nedenle, kişisel durumunuza özel emeklilik planlaması yapmadan önce bağlı bulunduğunuz kurumun İnsan Kaynakları ya da Emeklilik biriminden resmi bilgi almanız ve yazılı onay istemeniz tavsiye edilmektedir.
