1 Kasım 2024'te yürürlüğe girecek yönetmelik, aile hekimliği hizmetlerinde kayıtlı kişilere yapılacak ödemeler, teşvik oranları, performans kriterleri ve nöbet uygulamaları gibi birçok başlıkta geniş kapsamlı değişiklikler içeriyor. Yenilenen yönetmelik, özellikle teşvik sistemlerinde ve sözleşme koşullarında öne çıkan düzenlemeleriyle dikkat çekiyor.
Sağlık-Sen’in Yönetmelik Üzerine Görüşleri ve İtirazları
Sağlık-Sen tarafından yapılan değerlendirmeye göre, yeni yönetmelik aile hekimliği çalışanlarına olumlu yansıyacak bazı düzenlemeler içerse de, birçok maddenin saha beklentilerine uzak kaldığı, iş güvencesi ve meslek onuru açısından sakıncalar taşıdığı belirtildi. Sendika, sözleşme yenileme koşulları ve sözleşmenin feshi gibi başlıkların iş yükünü ve bürokrasiyi artırabileceğini vurgulayarak hukuki süreç başlatacağını duyurdu.
Öne Çıkan Düzenlemeler ve Etkileri
1. Aylık Başarı Oranı Tanımında Yapılan Değişiklik:
Yönetmelik kapsamında gebe, bebek ve çocuk izlem takiplerine “lohusa” izlemi de eklendi. Yeni düzenleme, koruyucu sağlık hizmetlerini genişletirken önleyici hizmetlerin de yönetmelik kapsamında yer almasını sağlıyor. Bu değişikliğin, sağlık hizmetlerinin kapsamını artırarak sağlık çalışanlarının başarı oranlarının da izlenmesini kolaylaştırması bekleniyor.
2. Gösterge Hedef Puanı ile Sözleşme Yenileme Şartları:
Yeni düzenlemeyle, aile hekimi ve sağlık çalışanlarının sözleşmelerinin yenilenmesi, yapılan muayene ve izlemlerin belirlenen gösterge puanını karşılamasına bağlandı. Gösterge hedef puanının altında kalan aile hekimlerinin sözleşmelerinin yenilenmemesi, çalışanlar arasında iş güvencesine yönelik endişeler doğururken Sağlık-Sen bu kriterlerin belirlenmesinde daha net ve şeffaf ölçütlerin olması gerektiğini vurguluyor.
3. Görevden Ayrılma ve Sözleşmenin Kendiliğinden Sona Ermesi:
Yeni yönetmelikte, “mazereti olmaksızın görevini terk eden ve bu terki 10 gün boyunca sürdüren” aile hekimleri veya sağlık çalışanlarının sözleşmelerinin işleme gerek kalmadan sona erdirileceği belirtiliyor. Bu durum, iş yükü yoğun olan ve acil durumlara bağlı olarak görevden ayrılmak zorunda kalabilecek çalışanlar için endişe yaratıyor.
4. Disiplin Cezalarının Sözleşme Feshine Neden Olması:
Bir sözleşme dönemi içinde toplam altı ay ve üzeri süreyle destek ödemesinden kesinti gerektiren disiplin cezası alan aile hekimlerinin sözleşmelerinin feshedileceği belirtilmiştir. Bu maddenin uygulanmasıyla disiplin cezalarının iş kaybına yol açması çalışanlar arasında iş güvencesini sarsabilecek bir düzenleme olarak eleştiriliyor.
5. Kayıtlı Kişi Sayısında Yeni Sınırlamalar:
Aile hekimliğine kayıtlı kişi sayısının 4000’den 3500’e düşürülmesi ile iş yükü dengelenmeye çalışılırken, tavan nüfus sınırının düşürülmesi ile hizmet kalitesinin artırılması hedefleniyor. Ancak, bu düzenlemenin hatta başına düşen ödemeleri nasıl etkileyeceği konusu ise soru işaretleri taşıyor.
6. Entegre Sağlık Tesislerinde Nöbet Ücreti Düzenlemesi:
Aile hekimleri, nöbetlerini tamamlamadıkları takdirde her 8 saatlik nöbet için %8’lik ücret kesintisine tabi olacak. Bu düzenlemenin, özellikle entegre sağlık hizmetlerinin yürütüldüğü bölgelerde, hekimlerin çalışma motivasyonlarını olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor.
Teşvik Ödeme ve Katsayı Düzenlemeleri
Yönetmelikte teşvik sistemine yönelik önemli değişiklikler yapıldı. Lohusa takiplerine yönelik katsayı artırımları dikkat çekerken, bebek izlem katsayıları da yaşa göre ayrıştırılarak yeniden düzenlendi. Ayrıca kronik hastaların taranması gibi performans kriterlerine göre teşvik ödeme esasları oluşturuldu. Buna göre, kronik hasta taramalarında yüksek başarı gösteren aile hekimleri daha fazla teşvik alabilecek.
Sosyoekonomik Gelişmişlik Düzeyi Teşvikleri ve İlave Ödemeler
Sosyoekonomik gelişmişlik düzeyine göre yapılan teşvik oranı %8,7’ye çıkarıldı. Bunun yanı sıra, geçici aile sağlığı çalışanlarına yapılan ödemelerin kapsamı genişletildi. Bu düzenlemelerin özellikle dezavantajlı bölgelerde çalışan aile hekimlerine olumlu bir katkı sağlaması bekleniyor.
Sağlık-Sen’den Hukuki Süreç ve Gelecek Adımlar
Sağlık-Sen, yayınlanan yönetmelikte yer alan bazı düzenlemelerin aile hekimliği çalışanlarının motivasyonunu olumsuz etkileyebileceğini ve iş güvencesini zayıflatabileceğini belirtti. Sağlık-Sen’in, iş barışını tehlikeye atan bu düzenlemeler hakkında hukuki süreç başlatacağı ve çalışan haklarını savunmaya devam edeceği ifade edildi.
