Engelli Nöbet Muafiyeti, engelli çalışanların isteği dışında gece nöbeti veya gece vardiyası görevi verilmemesi anlamına gelir. Bu hak, engelli çalışanların sağlık durumlarını korumak, uyku düzenlerini bozmamak ve aile yaşamlarını sürdürebilmek için tanınmıştır. Engelli Nöbet Muafiyeti hakkı, engelli çalışanların statülerine göre farklı kanun ve yönetmeliklerle düzenlenmiştir.
Engelli memurların Engelli Nöbet Muafiyeti hakkı, Devlet Memurları Kanunu'nun 101. maddesinde yer almaktadır. Buna göre, engelli memurlara da isteği dışında gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez. Bu hükme göre Devlet Memurları sadece gece saatlerindeki nöbetlerden istedikleri halde muaf olurlar.
Hafta sonları gündüz saatlerinde, resmi tatillerin gündüz saatlerinde nöbet muafiyeti yoktur. Mesai saatleri 24 saat esasına göre devam eden kurumlarda hafta sonu mesai yapan engelli memura, hafta içi izin verilmesi gerekir.
Engelli işçilerin Engelli Nöbet Muafiyeti hakkı ise İş Kanunu'nun 63. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, işçilerin normal çalışma süresi haftada 45 saati geçemez. İşveren, işçilerin çalışma sürelerini eşit olarak dağıtmak zorundadır.
Ancak iş yerinin niteliği veya işin artması sebebiyle işçilerin çalışma süreleri farklılaştırılabilir. Bu durumda, bir işçinin günlük çalışma süresi 11 saati aşamaz ve haftalık çalışma süresi ortalama olarak 45 saati geçemez. Engelli işçiler ise bu farklılaştırmadan istekleri dışında yararlandırılamazlar. Yani engelli işçilere de isteği dışında gece nöbeti veya gece vardiyası görevi verilemez.
Engelli çalışanların Engelli Nöbet Muafiyeti hakkı, onların insan haklarına saygılı bir şekilde çalışmalarını sağlayan bir düzenlemedir. Engelli çalışanlar bu haktan yararlanmak için engel durumlarını belgelemeleri ve işverenlerine bildirmeleri gerekir. İşverenler de bu hakkı tanımak ve uygulamak zorundadır. Aksi halde, engelli çalışanlar haklarını yargı yoluyla arayabilirler.
