OVP, asgari ücretli, memur, emekli ve dar gelirli vatandaşlar için zorlayıcı bir döneme işaret ediyor. Ekonomist Ozan Bingöl, programın detaylarını ve vatandaşlar için ne anlama geldiğini açıkladı.
Vergi Yükü Artıyor
OVP’ye göre önümüzdeki üç yıl boyunca vergi yükü hem miktar hem de Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranla artacak. 2023 yılında vergi gelirlerinin GSYH’ya oranı %17,1 iken, bu oran 2025 ve sonraki yıllarda %18,3’e çıkacak. Bu, reel anlamda vatandaşların daha fazla vergi ödeyeceği anlamına geliyor. Programda 2025 yılı için vergi gelirlerinde %46'lık bir artış hedeflenirken, memur maaş artışlarının %20-25 seviyelerinde kalacağı öngörülüyor.
Yatırımlar ve Tasarruf
OVP'de yer alan yatırım harcamalarına bakıldığında, 2024 yılında 1 trilyon 92 milyar lira olan sermaye giderlerinin 2025 yılında sadece %1'lik bir artışla 1 trilyon 102 milyar liraya çıkarıldığı görülüyor. Bu, enflasyon göz önüne alındığında reel anlamda yatırımların azaltılacağı ve altyapı projelerinin yavaşlayacağı anlamına geliyor. Bu durum, istihdamda azalma ve kamu altyapı açıklarının oluşması gibi tehlikeleri beraberinde getiriyor.
Cari Harcamalar ve Sosyal Güvenlik Açıkları
2025 bütçesinde en büyük artış cari harcamalarda öngörülüyor. Bu harcamaların %45 oranında artacağı ve toplamda 5,8 trilyon liranın sosyal güvenlik kurumlarına yapılacak transferlere gideceği belirtiliyor. Sosyal güvenlik açıklarının bütçe için büyük bir sorun haline geleceği ifade edilirken, kamu bankalarına yapılacak görev zararı ödemeleri ve Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) projelerine verilen garanti ödemelerinin de cari transferlerden karşılanacağı vurgulanıyor.
Faiz Giderleri Artıyor
2024 yılı sonunda 1 trilyon 297 milyar lira olarak öngörülen faiz giderleri, 2025 yılında 1,9 trilyon lira, 2026’da 2,3 trilyon lira ve 2027’de 2,5 trilyon liraya çıkacak. Vergilerin önemli bir kısmının faiz ödemelerine gideceği belirtilirken, Kur Korumalı Mevduat (KKM) ödemelerinin de Merkez Bankası kaynaklarından karşılandığı hatırlatılıyor.
Zor Yıllar Kapıda
OVP, önümüzdeki dönemde vergi yükünün artacağını, yatırımların azaltılacağını ve dar gelirli vatandaşların maaşlarının sınırlı artışlarla karşı karşıya kalacağını gösteriyor. Ozan Bingöl, "Vergiyi tabana, geliri tavana yaymışlar" diyerek bu duruma tepki gösterdi ve "Zor yıllar bizi bekliyor" uyarısında bulundu.
